A meditáció hatása
A civilizációs betegségek többsége életmódunkból ered. Talán a legnagyobb hatással a mindennapos, folyamatos stressz van ránk. A stressz hatására az adrenalin és kortizol szint megemelkedik a szervezetben, ez az „üss vagy fuss” dilemmára való válasz. Ilyenkor a szervezet az erőforrásait aktiválja, erre koncentrál, miközben más funkcióktól erőforrást von el. Ezért probléma, ha a stressz hosszú távon áll fenn, ugyanis ilyenkor a szervezet aktivizálja a stresszel szembeni megküzdéshez szükséges erőforrásait, míg például az immunrendszer gyengülni kezd. Nem is kell szakértőnek lenni ahhoz, hogy felismerjük, hogy ennek hosszú távon komoly egészségügyi kockázatai vannak.
A meditáció, mint stresszcsökkentő és egészségmegőrző módszer egyre népszerűbb a nyugati társadalmakban. Ezzel szemben a régmúltban, a meditáció vallási töltetű, elsősorban spirituális fejlődést segítő eszköz volt.
Patañjali definíciója szerint: az a meditáció, amikor a koncentrációban egy irányba rögzített tudatot hosszan elnyújtva, megszakítás nélkül fenntartjuk. Patañjalinál a meditáció az elme ily módon való lecsendesítése az önmagunk lelki természetének megismeréséhez vezető út, rendszeres gyakorlása komoly önismeretet ad a meditálónak.
A meditáció révén tanuljuk meg uralni a tudatot, ezért az elme nyugalmához, megtisztításához és a belső békéhez vezeti el a rendszeresen gyakorlót. Végzésének számtalan pozitív hatása lehet. Ezek között vannak olyanok, melyek viszonylag gyorsan, rövid gyakorlással is jelentkeznek. Ilyen eredmények a nyugalom, hétköznapi derű, a kiegyensúlyozottság, nagyobb vitalitás és a kisebb alvásigény.
Eredetileg a meditáció koncentráción alapul, az elmét egy adott fókuszra (ez lehet tárgy, hang, mantra stb.) hegyezve jön létre a meditatív állapot. Mivel a mai kor emberét percenként megszámlálhatatlan impulzus éri, tele vagyunk hiedelmekkel, indulatokkal, vagy állandóan aggódunk a jövő miatt, ezért többségünk szinte képtelen a koncentráción alapuló ellazulásra. Ez az oka annak, hogy mára már számtalan könnyebben adaptálható technikát dolgoztak ki. Ezekre épít például a népszerű mindfulness, a dinamikus meditáció, különböző imaginációs technikák, de számos irányzat van.
Igazán teljesen mindegy melyik technikát vizsgáljuk, mind durva, mind finom fizikai szinten mindegyik hat ránk. Mindenki tetszés szerint választhatja a neki leginkább komfortosat. Azt gondolom, hogy népszerűsége és az újabb és újabb technikák megjelenése is azt bizonyítja, hogy a meditáció segít a napi problémákkal való megküzdésben.
Több tanulmány is bizonyítja, hogy hosszú távon javítja az életminőséget, hiszen elősegíti agyunk és testünk egészséges működését. Tudjuk azt, hogy számos testi betegség lelki okokra vezethető vissza. Betegségek hátterében akár hiedelmek, prekoncepciók, elfojtások, negatív gondolatok is állhatnak. A meditáció segít az adott pillanatra való koncentrálásban, és hogy kisöpörjük agyunkból ezeket a zavaró, akár megbetegítő gondolatokat.
A meditáció segíthet csökkenteni a stressz és depresszió tüneteit. Stabilizálja a hangulatot, javítja az önkontrollt. Csökkenti a magányosság érzését, javítja az önismeretet, az énképet. Fejleszti a koncentrációs képességet, javítja a memóriát, ezért már gyermekkorban is sokat segíthet a tanulás hatékonyságának növelésében. Növeli a mentális állóképességet, ami nagyon sokat segít a mindennapi problémákkal való megküzdésben.
Felsorolni is sok, hogy mennyi pozitív hatása van, mennyi tömegeket érintő problémát orvosolhatunk vele. Negatív hatása pedig szinte nincs. Elrontani nem lehet. A titok pedig a rendszerességben rejlik. Érdemes elkezdeni, hiszen a meditáció által tapasztalatot szerzünk tudatunk működéséről, önmagunkról. Fejlesztjük, erősítjük tudatunkat, ezáltal pedig könnyebben vesszük az életünkben elénk gördülő akadályokat.
Forrás:
Gaura Kṛṣṇa Dāsa: Jóga tiszta forrásból. BHF, Budapest, 2019.
Patañjali: Yoga-sūtra, Samādhi-pāda. BHF, Budapest, 2017.
https://megoldaskozpont.com/meditacio-a-mindennapokban/